Aralarında Artvin’den de kuruluşların bulunduğu Karadeniz Bölgesi’nden 36 sivil toplum kuruluşu (STK), TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmeye başlanan ve kamuoyunda “süper izin” olarak adlandırılan yasa teklifine karşı ortak bir açıklama yayımladı. Açıklamada, zeytinliklerin madenciliğe açılmasının ve doğa koruma alanlarında çeşitli düzenlemelerin yapılmasının önünü açan kanun teklifinin yasalaşması durumunda, Karadeniz’in doğal, kültürel ve tarımsal varlıklarının ciddi tehdit altına gireceği vurgulandı.
TBMM’de geçen hafta görüşülmeye başlanan ve “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” adıyla gündeme gelen yasa, Çevre Kanunu, Maden Kanunu, Mera Kanunu, Elektrik Piyasası Kanunu ve Yenilenebilir Enerji Kanunu gibi temel yasalarda önemli değişiklikler öngörüyor. Yasa teklifine göre zeytinlikler, ormanlar ve tarım alanlarında madencilik faaliyetleri çok daha kolay hale getirilecek. Doğal alanların kamu yararı kılıfı altında sermayeye açılacağı bu düzenlemeye karşı Karadeniz’in dört bir yanından yükselen itirazlar, Ankara’ya taşındı.
Yeşil Artvin Derneği’nin de arasında bulunduğu 36 STK tarafından yapılan ortak açıklamayı, Yeşil Artvin Derneği Başkanı Nur Neşe Karahan kamuoyu ile paylaştı. Karahan, TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’ndan 20 Haziran 2025’te geçen kanun teklifinin Genel Kurul’da oylanmasının planlandığını hatırlatarak, Karadenizli dernekler olarak bu süreci büyük bir kaygıyla izlediklerini ifade etti.
Açıklamada, teklifin yalnızca zeytinlikler için değil, ormanlar, yaylalar, su kaynakları, tarım arazileri ve kültür varlıklarını da içeren geniş bir ekosistem zincirini tehdit ettiği vurgulandı. Karahan "Türkiye’nin ormanları, zeytinlikleri, tarım alanları ve doğa koruma alanları başta olmak üzere kamu mülkiyetindeki ekosistemler, yatırım odaklı ve doğaya verilecek zararları hiçe sayan bir çerçevede yeniden şekillendirilmek istenmektedir" dedi.
Karadeniz Bölgesi'nin ülke ekonomisinde tarım ve ihracat açısından kritik bir rol oynadığı hatırlatılan açıklamada, özellikle fındık ve çay üretiminin bölge halkının geçim kaynağı olduğunun altı çizildi. Ordu ve Giresun illerinin dünya fındık rekoltesinin yarısını karşıladığı ve bu ürünün ülke ekonomisine yıllık yaklaşık 2,3 milyar dolar katkı sunduğu kaydedildi. Öte yandan Trabzon, Rize, Giresun ve Artvin'deki çay üretiminin ise 6 milyar dolardan fazla ekonomik katkı sağladığı ifade edildi.
TEMA Vakfı verilerine de yer verilen açıklamada, Ordu’nun yüzde 74’ü, Giresun’un yüzde 85’i, Trabzon’un yüzde 77’si, Rize’nin yüzde 82’si, Tokat’ın yüzde 46’sı, Gümüşhane’nin yüzde 93’ü ve Artvin’in yüzde 71’inin maden ruhsatlarıyla ruhsatlandırıldığı belirtildi. Bu oranlar, bölgenin zaten büyük bir baskı altında olduğunu ve söz konusu yasa ile birlikte bu baskının katlanarak artacağına işaret ediyor.
Karahan, “Fatsa, Giresun ve Artvin’de daha önce yaşadığımız altın ve metalik madencilik faaliyetlerinin yol açtığı tahribatlar, bize bu yasanın yaratacağı felaketin ne denli büyük olacağını açıkça göstermektedir. Doğal alanlarımızı sermayeye kurban etmeyeceğiz” dedi. Karadeniz’in ormanları, yaylaları ve sulak alanlarının, sadece ekonomik değil, aynı zamanda kültürel ve toplumsal bir değer taşıdığı ifade edilerek, bu değerlerin “madenciliğe heba edilemeyecek kadar kıymetli” olduğu belirtildi.
Açıklamada, “Unutulmamalıdır ki, son yıllarda iklim ve gıda krizi tüm dünyanın gündemindeyken; fındık ve çay başta olmak üzere bölgemizin tarım potansiyeli, gıda güvencesi ve yerel ekonomik sürdürülebilirlik açısından bu kanun teklifi çok ciddi tehditler içermektedir” ifadeleri yer aldı. “Tarım alanlarımızı savunmak memleketimize karşı boynumuzun borcudur” denilen açıklamada, Meclis’teki tüm milletvekillerine çağrı yapılarak, yasa teklifine “dur” denilmesi istendi.
Karadeniz İsyandadır Platformu’ndan Yeşil Artvin Derneği’ne, İkizdere Çevre Derneği’nden Harşit Vadisi Platformu’na kadar çok sayıda çevre ve hemşeri derneği tarafından imzalanan bu ortak bildiriyle birlikte, Karadeniz’den yükselen “doğayı koru” çağrısı bir kez daha güçlü şekilde duyurulmuş oldu.
Yapılan ortak açıklamada imzası bulunan STK’lar şu şekilde:
Ankara Fatsalılar Kültür Ve Yardımlaşma Derneği, Amasya İli Dernekler Fedarasyonu, Akkuş Yardımlaşma Derneği, Avrasya Basın Yayın Birliği, Aarhavi Doğa Koruma Platformu Beykoz Giresunlular Derneği, Çatalağaç Köyü Derneği, Çepni Dernekler Federasyonu, Fatsa Ilıcalılar Kültür Ve Dayanışma Derneği, Gümüşhane Kürtün Çepni Derneği, Giresun Çanakçı Derneği, Gümüşhacıköy Yardımlaşma Ve Dayanışma Derneği, Giresun Eynesil Kemaliye Köyü Yardımlaşma Ve Kalkındırma Derneği, Gümüşhaneliler Kültür Sanat Çevre Ve Sosyal Dayanışma Derneği (GÜDAP), Gümüşhane Şiran İnözü Yardımlaşma Derneği, Güzel Ordu Kültür Sanat Vakfı, Harşit Vadisi Platformu, İkizdere Çevre Derneği, İstanbul Artvin Dernekler Federasyonu, İstanbul Artvin Çevre Platformu, İstanbul Demokrat Ordulular Platformu (İDOP), İstanbul Demokrat Ordulular Derneğ, İstanbul Fatsalılar Kültür Ve Yardımlaşma Derneği, İstanbul Giresunlular Çevre Kültür Ve Dayanışma Derneği, İstanbul Üsküdarlı Giresunlular Derneği, Karadeniz İsyandadır Platformu, Loç Vadisi Platformu, Mesudiye Çevre Derneği, Mesudiyeliler Derneği, Ordu Çepni Derneği, Ulubeyliler Derneği, Üsküdar Ordulular Derneği, Tirebolu Karaahmetli Köyü Derneği, Türk Dünyası Konfedarasyonu, Tüketiciyi Koruma Derneği Genel Merkez, Yeşil Artvin Derneği, Yeşil Doğa Koruma Derneği
