Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) yürüttüğü mesleki eğitim politikaları kapsamında başlatılan Mesleki Eğitim Merkezleri (MESEM) ve Zanaat Atölyeleri, ortaokul seviyesindeki öğrencilerin meslekle erken yaşta tanışmasını sağlıyor. 7. ve 8. sınıf öğrencilerine yönelik olarak planlanan atölyelerde temel mesleki becerilerin kazandırılması hedefleniyor. Bakanlık, öğrencilerin bu programlar sayesinde mesleklere ilgisinin artırılacağını ve iş hayatına hazırlanacaklarını belirtiyor. Ancak bu uygulamalar, çocuk işçiliğini teşvik edebileceği endişesiyle eleştiriliyor.
MEB Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen Zanaat Atölyeleri, mesleklerin temel becerilerini erken yaşta kazandırmayı amaçlayan bir program olarak hayata geçirildi. Atölyelerde öğrencilere çeşitli meslek dallarında uygulamalı eğitim verilerek iş dünyasına dair deneyim kazanmaları sağlanıyor. Program kapsamında 7. ve 8. sınıf öğrencileri, belirlenen atölyelerde eğitim alabiliyor.
Bakanlık yetkilileri, Zanaat Atölyeleri’nin öğrencilere mesleği sevdirme, iş hayatına uyum sağlama ve kariyer planlamasına yardımcı olma açısından önemli olduğunu vurguluyor. Ancak bazı eğitimciler, bu yaş grubundaki öğrencilerin akademik eğitime odaklanmaları gerektiğini, meslek eğitiminin erken yaşta başlamasının eğitimde fırsat eşitsizliğini artırabileceğini dile getiriyor.
Milli Eğitim Bakanlığı, Zanaat Atölyeleri’nin yalnızca eğitim öğretim döneminde değil, yarıyıl tatili sürecinde de açık olacağını duyurdu. Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, öğrencilerin bu süreçte de mesleki eğitim almaya devam edebileceği ifade edildi. MEB yetkilileri, atölyelerin öğrencilerin ilgisi doğrultusunda tasarlandığını ve bu eğitimlerin gönüllülük esasına dayalı olarak yürütüldüğünü bildirdi. Ancak eğitim sendikaları, öğrencilerin tatil haklarının elinden alındığını ve çocuk işçiliğinin meşrulaştırıldığını öne sürerek bu uygulamaya tepki gösterdi.
Zanaat Atölyeleri ve MESEM kapsamında yürütülen eğitimlerin öğrencilere katkı sağladığı görüşünün yanı sıra farklı değerlendirmeler de bulunuyor. Bazı eğitimciler, programın öğrencilerin erken yaşta meslekle tanışmasına olanak tanıdığını ve kariyer planlamalarına yardımcı olduğunu savunurken, bazı meslek örgütleri ise bu uygulamaların çocuk işçiliğini teşvik edebileceği yönünde eleştirilerde bulunuyor.
Eğitim Sen Artvin Şube Başkanı Köksal Gümüş, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, mesleki eğitim politikalarının temel amacının öğrencileri iş hayatına hazırlamak olduğunu ancak bu süreçte çocukların tatil hakkının gözetilmesi gerektiğini belirtti. Gümüş, öğrencilerin eğitime erişimde fırsat eşitliği sağlanması gerektiğini vurgularken, uygulamanın çalışma hayatına dair sınırlarının net çizilmesi gerektiğini ifade etti. Ayrıca, MESEM’lerde yaşanan iş kazalarına dikkat çekerek çocukların güvencesiz koşullarda çalıştırılmaması gerektiğini belirtti.
MESEM’ler, lise seviyesindeki öğrenciler için mesleki eğitim sunan merkezler olarak faaliyet gösteriyor. Türkiye genelinde yaygınlaştırılan bu merkezlerde öğrenciler, teorik ve pratik eğitim alarak belirli bir meslek dalında uzmanlaşma fırsatı elde ediyor. MESEM’lerde eğitim gören öğrenciler, işletmelerde staj yaparak iş hayatına daha hazır hale geliyor. Ancak sendikalar ve bazı uzmanlar, bu sistemin öğrencileri güvencesiz çalışma koşullarına ittiğini ve patronların ucuz işgücü ihtiyacını karşıladığını savunuyor.
Zanaat Atölyeleri ise daha erken yaş gruplarına yönelik olup, temel becerilerin kazandırılmasını amaçlıyor. MEB, bu programlarla öğrencilerin mesleklerle daha erken tanışmasının avantajlar sağlayacağını belirtiyor. Ancak bu uygulamanın çocukların eğitim hakkını gölgeleme riski taşıdığı ve sermayenin ucuz işgücü ihtiyacını karşılamak amacı taşıdığı yönündeki eleştiriler devam ediyor.
Milli Eğitim Bakanlığı’nın yürüttüğü mesleki eğitim politikalarının etkileri, önümüzdeki süreçte daha net ortaya çıkacak. Uygulamanın öğrencilere katkıları ve olası sonuçları, eğitimciler ve meslek örgütleri tarafından yakından takip edilmeye devam ediyor.
