Artvin Müze Müdürlüğü tarafından Orta Camii arkasında bulunan Çelebi Efendi Çeşmesi’nin kitabesinin kayıp olduğu teshir etti. Uzun yıllarca kayıp kitabe aranırken sevindiren haber, yaşlı Nazım ve Nirgül Özdemir çiftinden geldi.
Artvin Müze Müdürlüğü açıldığını duyan Özdemir çifti, yıllarca evlerinde sakladıkları ve nereden geldiğini bilmedikleri kayıp çeşme kitabesini bağışlama kararı aldılar. Evlerinde sakladıkları kitabe kayıp olduğunu duyunca ayrıca mutluluk yaşadılar. Özdemir çifti ve Dere Mahallesi Muhtarı Hasan Kalaycı, kayıp çeşme kitabesini yıllarca koruduklarını ve sakladıklarını belirterek Kitabeyi doğru ellere verdiklerini söyledi.
Çelebi Efendi Çeşmesi’nin kitabesinin üzerinde el işçiliği ile yazılan beyitin Türkçesi şu şekilde;
“Asma Sultan’ın kâhyası olan Çelebi Efendi
Daima övgüye layık bir bereket ve isim yapmış bir uyap sahibidir
Yardımcısı ve rehberi Hızır olduğu için
Ab-ı hayatı bulup bu temiz çeşmeyi yaparak susuzları suya kandırdı
İlham da içten gelen bir ses dünyanın susuzluğunu gidermek için
Hazreti Muhammed’in yüzü suyu hürmetine Kevser suyu gibi iç”
Çelebi Efendi Çeşmesi hakkında bilgiler veren Artvin İl Kültür ve Turizm Müdürü Yunus Emre Aytekin “Artvin’de Orta Camii’nin arkasında bir çeşme vardı, adı Çelebi Efendi Çeşmesi. Çeşmenin kitabesi yıllarca kayıptı. 2021 yılının Aralık ayında müze müdürlüğü kurulunca, kitabeyi yıllarca koruyan, saklayan aile müzeden haberdar olunca bize ulaşarak kitabeyi bildirdiler. Orta Cami’de bulunan çeşmenin adı Çelebi Efendi Çeşmesi diye geçiyor. Hicri 1197, Miladi 1783 tarihli bir hitabedir. Mermer kitabelere Hopa ve Arhavi bölgelerinde bulunuyordu ama bu bölgelerde ilk kez böyle bir hitabeye rastladık. Artvin için önemli bir hitabedir. Artvin’in en eski çeşmesi Çelebi Efendi Çeşmesi olduğunu biliyoruz. Oldukça önemli bir kazanım oldu. Hitabeyi müze uzmanlarımız getirdi ve ilerde müze binamızı gerçekleştirdiğimizde sergilenebilecek, Artvin tarihine ışık tutabilecek bir yapıdır” ifadelerini kullandı.
Çelebi Efendi Çeşmesi’nin yol çalışması nedeniyle gözükmediğini belirten Aytekin, “Aynı zamanda yapılan incelemede kitabenin ait olduğu Orta Camii arkasındaki çeşmenin oradaki yol yapımı esnasında muhtemelen toprak dolgu ile kapatıldığı için çeşme gözükmüyor. Uzmanlarımız tarafında o çeşmenin gün yüzüne çıkartılıp kitabeyi de çeşmenin üzerine koymayı düşünüyoruz” şeklinde konuştu.
Bu tarz tarihi eserlerin devlet malı olduğunu belirten Aytekin, “Burada önemli olan bu tarz eserler belli kişilerin elinde ya koruma altında ya da farklı şekilde kullanıyor. Halkımıza söylemek de yararı var, müze müdürlüğümüz kuruldu ve bunlar 2863 kapsamında kültür varlıkları olarak geçiyor ve devlet malı olarak değerlendiriliyor. Eğer halkımızın elinde böyle bir eserler varsa bizimle irtibata geçmeleri ve kültür varlığı olarak müzemizde yer almaları sağlamaları bizim için önemli. Bundan ötürü Nazım ve Nirgül Özdemir çiftine de bu kitabeyi bugünde kadar korudukları ve temiz bir şekilde aktardıkları için teşekkür ediyoruz” şeklinde konuştu.
Ali Eray ÇELİK