Zeka seviyeleri üzerine yapılan araştırmalar, genetik faktörlerin ötesine geçerek çevresel şartlar, eğitim düzeyi ve beslenme alışkanlıklarının da büyük ölçüde etkili olduğunu gösteriyor. Bu çerçevede, popüler bir internet sitesi tarafından 1 milyondan fazla katılımcının IQ testleri sonuçları incelenerek hazırlanan Türkiye Zekâ Haritası, ilgi çekici veriler ortaya koydu. Araştırmanın sonucunda, ülkedeki 81 ilin zekâ sıralaması açıklandı ve Artvin’in listede bulunduğu konum büyük bir tartışma konusu oldu.
Araştırma, toplam 1.214.505 kişinin IQ puanını esas alıyor. Verilere göre Türkiye’nin en zeki ili Eskişehir olurken, Artvin ne yazık ki listede 78. sırada yer aldı. Eskişehir’in IQ ortalaması 105.20 ile zirvede yer alırken, listenin son sırasında Bingöl 94.19 IQ ortalaması ile bulunuyor. Artvin’in ortalaması ise 95.36 olarak kayıtlara geçti.
Bilim insanları zekâ seviyelerini genetik faktörlerin yanı sıra, bireylerin yaşadıkları ortamın da büyük öneme sahip olduğunu belirtiyor. İyi bir eğitim, dengeli beslenme ve zenginleştirilmiş bir çevre, IQ seviyelerini önemli ölçüde etkileyebiliyor. Türkiye’deki yaygın ‘hemşericilik’ algısı ise, bireylerin kendi memleketlerini öne çıkarma eğilimine neden olabiliyor. Ancak bu tarz kök salmış inançların aksine, araştırmanın sonuçları bilimsel verilere dayanarak hazırlandı.
En zeki iller arasında ilk 10 sırada Eskişehir, Ankara, İzmir, Muğla, Çanakkale, İstanbul, Kocaeli, Balıkesir, Bursa ve Kırklareli bulunuyor. Bu illerin IQ ortalamaları 103 ile 105 arasında değişiklik gösteriyor. Öte yandan, son 10 sırada Bingöl, Siirt, Hakkari, Artvin, Kars, Bitlis, Ağrı, Düzce, Iğdır ve Amasya yer alıyor.
Artvin’in listede düşük bir sırada yer alması, şehirdeki eğitim seviyesinin, ekonomik koşulların ve altyapının yeniden gözden geçirilmesi gerektiği yorumlarını beraberinde getiriyor. Uzmanlar, bölgeye yönelik yatırımların artması ve çocukların eğitim imkanlarının iyileştirilmesinin önemine vurgu yapıyor. Bununla birlikte, şehrin kültürel ve sosyal aktiviteler açısından gençleri tatmin edecek düzeyde olmayışının da bu sonuca katkı sağlamış olabileceği ifade ediliyor.
Listenin zirvesinde yer alan Eskişehir ise yüksek eğitim seviyesi, zengin sosyal olanakları ve genç nüfusu ile dikkat çekiyor. Şehirdeki Anadolu ve Osmangazi üniversiteleri, eğitim alanında önemli birer merkez haline gelmiş durumda. İlaveten, kültürel etkinlikler ve yaşam kalitesinin yüksek olması, Eskişehir’in zekâ seviyesine olumlu katkı sağlıyor.
En Zeki 10 İl ve Ortama IQ Puanları
Eskişehir: 105.20 IQ
Ankara: 104.91 IQ
İzmir: 104.51 IQ
Muğla: 104.12 IQ
Çanakkale: 104.02 IQ
İstanbul: 104.02 IQ
Kocaeli: 103.85 IQ
Balıkesir: 103.59 IQ
Bursa: 103.47 IQ
Kırklareli: 103.36 IQ
Son 10 İl ve Ortalama IQ Puanları
Amasya: 96.88 IQ
Iğdır: 96.69 IQ
Düzce: 96.26 IQ
Ağrı: 96.06 IQ
Bitlis: 95.96 IQ
Kars: 95.84 IQ
Artvin: 95.36 IQ
Hakkari: 95.16 IQ
Siirt: 94.52 IQ
Bingöl: 94.19 IQ