El travmaları, tendon, ligament, sinir ve kemiklerde hasara yol açabilir. Bu tür yaralanmalar, hem kişinin yaşam kalitesini düşürebilir hem de uzun süreli fonksiyon kayıplarına neden olabilir. El yaralanmalarında doğru tedavi ve rehabilitasyon süreçleri, iyileşme sürecini hızlandırmak ve kalıcı hasarları önlemek için oldukça önemlidir.
Fizyoterapist Berkant Ketenci, el yaralanmaları ve bu yaralanmaların tedavisinde fizik tedavinin rolü hakkında önemli açıklamalarda bulundu:
“El travmaları, günlük yaşamda sıkça karşılaşılan yaralanmalardır ve genellikle düşme, çarpma veya tekrarlayan hareketler sonucu meydana gelir. El travmaları, tendon, ligament, sinir ve kemiklerde hasara yol açabilir. Bu tür yaralanmaların tedavisinde fizik tedavi önemli bir rol oynamaktadır.
El travmalarında fizik tedavi sürecinde tanı ve değerlendirme tedavinin gidişatı açısından son derece önemlidir. El travmalarının tedavi süreci, doğru bir tanı ile başlar. Fizik tedavi uzmanı, hastanın tıbbi geçmişini gözden geçirir, fiziksel muayene yapar ve gerekirse görüntüleme yöntemleri (röntgen, MR vb.) kullanarak yaralanmanın boyutunu değerlendirir. Bu aşamada eldeki hareket kabiliyeti, güç, ağrı seviyesi ve fonksiyonel durum belirlenir.
İyi bir değerlendirmeyi takiben akut dönem için rehabilitasyon sürecine başlanmalıdır. El travmasının hemen sonrasında uygulanan ilk tedavi yöntemi, R.I.C.E. (Dinlenme, Buz, Kompresyon, Yükseklik) yöntemidir. Bu yöntem, şişliği azaltmaya ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olur. Akut dönemde fizik tedavi uygulamaları genellikle sınırlıdır; ancak, uzmanın önerisi doğrultusunda, hafif hareketler ve pasif germe egzersizleri yapılabilir.
Rehabilitasyon süreci, yaralanmanın türüne ve ciddiyetine bağlı olarak değişir. Genel olarak, fizik tedavi süreci aşağıdaki aşamalardan oluşur:
Ağrıyı azaltmak için sıcak-soğuk uygulamalar, elektroterapi veya ultrason gibi fizik tedavi teknikleri kullanılabilir.
Elde hareket kabiliyetini artırmak için pasif ve aktif hareket egzersizleri yapılır. Bu egzersizler, eklem sertliğini önlemeye yardımcı olur.
El ve parmak kaslarını güçlendirmek için aşamalı olarak dirençli egzersizler eklenir. Bu aşama, yaralanmadan sonra kasların zayıflamasını önler.
Günlük yaşam aktivitelerini yerine getirebilmek için özel egzersizler ve teknikler uygulanır. Bu, hastanın elini kullanma becerisini artırır.
Sinir yaralanmalarında, duyusal geri dönüşüm sağlamak için özel teknikler ve egzersizler uygulanır.
Fizik tedavi sürecinin bir parçası olarak, hastalara el travmalarını önlemek için eğitim verilmelidir. Ergonomik teknikler, doğru kaldırma yöntemleri ve tekrarlayan hareketlerin nasıl azaltılacağı hakkında bilgi sağlanır.
Tedavi süreci boyunca hastanın ilerlemesi düzenli olarak değerlendirilir. Bu, tedavi planının gerektiğinde güncellenmesine olanak tanır. Fizik tedavi uzmanı, hastanın hedeflerine ulaşmasını sağlamak için gereken değişiklikleri yapar.
Sonuç olarak, el travmaları tedavi edilmediğinde kalıcı hasarlara yol açabilir. Fizik tedavi, bu tür yaralanmaların iyileşme sürecinde kritik bir rol oynamaktadır. Doğru bir değerlendirme, uygun tedavi yöntemleri ve düzenli izleme ile hastalar, el fonksiyonlarını geri kazanabilir ve günlük yaşamlarına dönebilirler. Unutulmamalıdır ki, her hastanın durumu benzersizdir ve tedavi süreci kişiselleştirilmelidir.”
