Çok sayıda kemik, ligament (bağ), kas ve tendonlar birlikte uyum içinde çalışarak yürüme, sıçrama, denge gibi aktivitelerde günlük ve sosyal yaşamımızda başrol oynamaktadır.
Ayak bileği eklemini oluşturan, üç kemikten herhangi birisi, düşme, bir otomobil kazası veya ayak bileğinin diğer travmaların sonucu olarak kırılabilir. Şiddetli bir ayak bileği burkulması, kırık ayak bileğinin semptomlarını maskeler, bu nedenle her ayak bileği incinmesinde, ayak bileği, bir doktor tarafından muayene edilmelidir. Ayak bileği kırılmasının semptomları aşağıdakileri içerir: Ayak bileği burkulmaları ile günlük hayatta sıklıkla karşılaşılır ancak burkulmanın şiddetine göre şikayetler, iyileşme süresi ve tedavi şekli değişkenlik gösterebilir. Fizyoterapist Berkant Ketenci, ayak bileği burkulmaları ve kırıkları hakkında açıklamalarda bulundu.
Ayak ve ayak bileği için uygun ayakkabı seçimi çok önemli olduğunu belirten Fizyoterapist Berkant Ketenci, “Yürüyüş ve koşu esnasında ters basmak, sıçrayıcı hareketler gerektiren sporlar ile uğraşıyor olmak, kalça-diz problemlerine ikincil olarak, aşırı kilolu olmak gibi durumlara bağlı birçok ayak-ayak bileği problemi görülebilmektedir” dedi.
Fizyoterapist Ketenci konu ile ilgili yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı;
“Ayak-ayak bileği bölgesi, kemik şekilleri ve eklem şekilleri itibariyle oldukça karmaşık bir bölgedir. 26 kemikten oluşan ayak ve üç ayrı eklemden oluşan ayak bileği bölgesi; vücudun en fazla yük alan bölgesi olması sebebiyle sık sık yaralanmalara maruz kalmaktadır. Bu kadar fazla elemanın bir bütün gibi davranabilmesi ise o elemanları çevreleyen kas-tendon ve ligamanlar sayesinde mümkün olmaktadır.
Bazı araştırma sonuçları ayak-ayak bileği bölgesinin vücut ağırlığının yaklaşık 8 katı kadar ağırlık kaldırabilme kapasitesinde olduğunu gösterse de bu bölge yaralanmalarıyla oldukça fazla karşılaştığımız gerçeğini ne yazık ki değiştirememektedir.
Ayak-ayak bileği sağlığı için uygun ayakkabı seçimi oldukça önemlidir çünkü problemlerin birçoğu ayakkabı seçimi ile doğrudan alakalıdır.
Yürüyüş ve koşu esnasında ters basmak, sıçrayıcı hareketler gerektiren sporlar ile uğraşıyor olmak, kalça-diz problemlerine ikincil olarak, aşırı kilolu olmak gibi durumlara bağlı birçok ayak-ayak bileği problemi görülebilmektedir.
Ayak-ayak bileği bölgesi denince aklımıza daha çok; burkulmalar-kırıklar, halluks valgus, düz tabanlılık, topuk dikeni gibi problemler gelmektedir. Tüm bu problemlere ağrı, şişlik ve hareket kısıtlılığı da eşlik edebilmektedir.
Burkulma denince aklımıza kaslar, tendonlar ve ligamanlar gibi yumuşak doku elemanları gelirken kırık denince ise kemik-kıkırdak doku gelmektedir. Ayak-ayak bileği bölgesinin, tüm karmaşıklığına rağmen, bir bütün olarak çalışabilmesinde yumuşak doku elemanlarının payı oldukça fazladır. Bu bölgeyi ön-arka ve iç-dış yönlerden sabitlemeye yardımcı olan çok fazla kas ve bağ bulunmaktadır. Genellikle travmaya bağlı zorlanmaya maruz kalan bu yapılarda burkulma durumu görülebilmektedir. Travmanın şiddeti artarsa burkulmalara kırık eşlik edebilir. Burkulma ve kırık durumlarında ağrı, şişlik ve hareket kısıtlılığı ortaya çıkan ilk bulgular arasındadır.
Tanı koyma aşamasında fiziki muayeneye ek olarak röntgen, MR gibi görüntüleme yöntemlerinden de yararlanmaktayız. Fiziki muayenede şişlik-kızarıklık, hareket kısıtlılığı ya da ekstra hareketlilik gibi durumları değerlendirirken görüntüleme yöntemleri ile kırık-çıkık-çatlak, yumuşak dokuda yırtılma gibi durumlara bakmaktayız.
Bu gibi bir durum varlığında mutlaka uzman hekim ve Fizyoterapist ile görüşülüp gerekli tedavi seçenekleri uygulanmalıdır.
Tedavi aşamasında travmanın boyutuna göre ameliyat gerektirip gerektirmediğine karar verilmektedir. Ameliyat gerektirmeyen durumlarda fiksasyon(Alçı ile ya da atel ile sabitleme) gerekliliğine bakılıp ona göre fizik tedavi sürecine başlanmalıdır. Fizik tedavi sürecinde temel amaç ağrı ve ödemi azaltıp hareket açıklığını artırmak ve fonsiyonelliği artırıp günlük yaşama adaptasyonu kolaylaştırmak olmaktadır. Bu amaçla uygun manuel terapi teknikleri ve kişiye özgü planlanmış egzersizler tedavi aşamasında son derece önemlidir.
Detaylı bilgi ve değerlendirme için ofisimi ziyaret edebilirsiniz. Sağlıklı günler dilerim.”
Ali Eray ÇELİK