Artvin Çoruh Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Türk Halk Edebiyatı Anabilim Dalı’nda yüksek lisans eğitimini tamamlayan bilim uzmanı Fatma Altun, danışman hocası Doç. Dr. Mehmet Özdemir’in rehberliğinde hazırladığı tez çalışmasını kitaplaştırdı. “Artvinli Folklor Araştırmacısı Mustafa Âdil Özder: Hayatı, Sanatı ve Eserleri” adıyla yayımlanan bu eser, halkbilimi literatürüne kıymetli bir katkı sunarken, aynı zamanda Artvin’in kültürel belleğini yaşatma yolunda anlamlı bir adım niteliği taşıyor.
Yusufeli Belediyesi’nin katkılarıyla basılan kitap, Cumhuriyet döneminin öncü öğretmenlerinden ve halkbilimcilerinden biri olan Mustafa Âdil Özder’in yaşam öyküsünü, derleme çalışmalarını ve edebî kimliğini sistematik bir şekilde ele alıyor. 330 sayfadan oluşan eser, dört ana bölümde Özder’in âşıklık geleneğine yaptığı katkılardan yerel söz varlığını kayıt altına alma çabalarına kadar pek çok başlık altında derinlemesine bir inceleme sunuyor. Kitap, hem halkbilimi öğrencileri hem de Artvin’in sözlü kültürüne ilgi duyan geniş bir okuyucu kitlesine hitap ediyor.
Fatma Altun’un yüksek lisans tezi olarak şekillenen bu çalışma, sadece akademik bir metin olmanın ötesinde, bir vefa projesi olarak da anlam kazanıyor. Altun, kitabın ortaya çıkış sürecinde en büyük destekçisinin danışman hocası Doç. Dr. Mehmet Özdemir olduğunu ifade ediyor. Özdemir’in konuyu ilk önerdiği andan itibaren gösterdiği ilgi, elindeki çalışma dosyalarını karşılıksız paylaşması ve bir Artvinlinin halkbilimi alanında çalışmasından duyduğu memnuniyet, kitabın şekillenmesinde belirleyici olmuş.
Mustafa Âdil Özder, özellikle 20. yüzyılın ilk yarısında Artvin’in sözlü kültür mirasını sistematik biçimde kayıt altına alan öncü bir halkbilimci olarak öne çıkıyor. Bölge halkının yaşam pratiklerini, anlatı türlerini, masallarını, manilerini, ağıtlarını ve özellikle âşıklık geleneğini belgeleyen Özder, Artvin’in kültürel kimliğinin korunmasına önemli katkılar sunmuştur. Onun derlemeleri, yalnızca folklor ürünleri değil; aynı zamanda Artvin’in sosyal tarihine, toplumsal belleğine ve kültürel sürekliliğine ışık tutan kaynaklar olarak değerlendirilmektedir. Bu yönüyle Özder’in çalışmaları, Artvin özelinde yapılacak tüm halkbilimi araştırmaları için temel bir başvuru kaynağıdır.
Fatma Altun’un titizlikle kaleme aldığı bu eser, Mustafa Âdil Özder’in hayatı, sanatı ve eserlerine dair bütünlüklü bir bakış sunarak, Artvin’in zengin sözlü kültürünü daha görünür kılmayı amaçlıyor. Kitapta, Özder’in halk kültürü alanında kaleme aldığı yazılar, sahadan derlediği ürünler ve bu ürünlere dair yaptığı değerlendirmeler bir araya getirilmiş; böylece hem akademik camia hem de meraklı okuyucular için önemli bir kaynak oluşturulmuş.
Eserin yayın süreci de dikkat çekici bir işbirliğinin ürünü. Yusufeli Belediyesi’nin yerel değerlere sahip çıkma konusundaki duyarlılığı ve Belediye Başkanı Av. Barış Demirci’nin öncülüğünde yürütülen destek sayesinde kitap basılarak okuyucuyla buluşturuldu. Hars Akademi Yayınevi ise çalışmanın hem içerik hem de teknik açıdan titizlikle hazırlanmasında önemli bir rol oynadı. Kitabın akademik nitelik taşıyan yapısı, yayınevinin uzmanlığıyla birleşince ortaya nitelikli bir yayın çıktı.
Türk halk bilimi ve folklor araştırmalarına sağladıkları değerli katkılar dolayısıyla Yusufeli Belediye Başkanı Av. Barış Demirci’ye ve Hars Akademi Yayınevi’ne teşekkür edilen çalışmada, Artvin’in kültürel mirasına sahip çıkma yönünde örnek bir dayanışma sergilenmiş oldu.
“Artvinli Folklor Araştırmacısı Mustafa Âdil Özder: Hayatı, Sanatı ve Eserleri” adlı bu kitap, sadece bir biyografi değil; aynı zamanda bir dönemin halk kültürü anlayışını, yerel bilginin aktarım biçimlerini ve folklor çalışmalarının tarihsel seyrini belgeleyen bir çalışma. Bölge hafızası açısından büyük bir boşluğu dolduran eser, aynı zamanda akademik dünyada Artvin merkezli halkbilimi araştırmaları için güçlü bir referans niteliğinde.
Mustafa Âdil Özder’in özverili çalışmaları, Fatma Altun’un bilimsel disiplini ve yerel yönetim ile yayıncılık dünyasının ortak katkısıyla ortaya çıkan bu kitap, hem geçmişin değerlerini günümüze taşıyor hem de gelecek kuşaklara ilham veriyor.