ANKARA (AA) - Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) Başkanı Ahmet Antalyalı, IPARD III Programı kapsamında, 2025 Şubat'ta çağrı takvimi yayınlayacaklarını belirterek, "Vatandaşlarımıza daha fazla kırsal kalkınma yatırımlarına başvurmalarına imkan vermek üzere arayışlarımız devam ediyor. Uluslararası finans kuruluşlarıyla görüşüyoruz." dedi.
Antalyalı, kurumun IPARD programları kapsamında verdiği destekler ve projelerine ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Kurumun, 2011'den bugüne kadar yaklaşık 25 bin 645 proje uyguladığını bildiren Antalyalı, "Bu zamana kadar, projeler kapsamında da, yaklaşık 46,3 milyar lirayı vatandaşlara hibe olarak kullandırdık. Söz konusu yatırımlarla 98,5 milyar liralık yatırım gerçekleşti. Yaklaşık 105 bin kişiye iş imkanı sağladık. 28 çağrı ilanına çıktık, dolayısıyla bu çağrılar kapsamında da IPARD II Programı'nı, bu yıl itibarıyla yüzde 99'un üzerinde bir fon kullanımı oranıyla kapatıyoruz. IPARD I'i yüzde 99,4 fon kullanımı oranıyla kapatmıştık. Yani ülkemize tahsis edilen kaynakların tamamını kullandık." diye konuştu.
Antalyalı, destekler kullandırılırken kadın ve gençlere pozitif ayrımcılık uyguladıklarının altını çizerek, şu anda 6 bin 500 kadın yatırımcı bulunduğunu ve projelerde 33 bin kadının çalıştığını anlattı. Antalyalı, projelerden 13 bin 500 gencin yararlandığını da söyledi.
"Yem bitkilerini destekleme kapsamına aldık"
Antalyalı, IPARD III Programı kapsamında getirilen yeniliklere de değinerek, söz konusu programı 81 ilde uygulayacaklarını ifade etti.
Program ülke genelinde uygulanacağı için 555 milyon avroluk kaynağı 785 milyon avroya çıkardıklarına işaret eden Antalyalı, şu ifadeleri kullandı:
"Yani yüzde 25 olan Türkiye'nin eş finansman oranını yüzde 50'ye çıkardık. Aynı zamanda ilave yeni kalemler de destekleniyor. Örneğin, yem bitkilerini destekleme kapsamına aldık. Yine tıbbi aromatik bitkileri özellikle yağmurlama ve sulama yatırımları destekleri kapsamına aldık. Belediyelerimize kırsal altyapı tedbirini inşallah 2025'in ikinci yarısından itibaren uygulamaya başlayacağız. Ziraat odalarını ilk defa destek kapsamına aldık."
Antalyalı, IPARD III kapsamında yaklaşık 5 çağrıya çıktıklarını ve 251 milyon avroluk bir çağrı paketini vatandaşlara duyurduklarını hatırlattı.
Birinci çağrı kapsamında gıda ve işleme sanayisine yönelik 288 projeyi desteklediklerini belirten Antalyalı, yaklaşık 3 milyar lira hibe vereceklerini ve 6 milyar lira civarında bir yatırımın gerçekleşeceğini söyledi.
Antalyalı, bu durumun özellikle ürünlerin katma değerli hale dönüşmesi, yerinde üretim, yerinde işleme açısından çok anlamlı olduğunu anlatarak, "Bunların her biri birer fabrika. İçinde de yüzlerce kardeşimizin istihdam edileceğini, bölgeye değer katacağını ifade etmek isterim." dedi.
Çiftlik ve ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesi kapsamında da çağrı ilanına çıktıklarını bildiren Antalyalı, şunları söyledi:
"Burada da yaklaşık 80 milyon avroluk kaynağı vatandaşlarımızla buluşturuyoruz. Yaklaşık 2 bin 700 civarı proje aldık. Şu anda da bu projelerden 1200'ü değerlendirmeye uygun bulundu. Hayvancılık alanında 90 milyon avroluk bir proje paketi açıklamış bulunuyoruz. Geçen hafta cuma günü bunu da kapattık. Ülkemizin 81 ilinde özellikle hayvancılığa yönelik süt, besi, kanatlı sektörü gibi alanlarda vatandaşlarımızın projelerini inşallah değerlendiriyor ve destekliyor olacağız."
Hibelerde kur farkından etkilenilmiyor
Antalyalı, yatırımcının oluşacak kur farkından da etkilenmediğinin bilgisini de paylaşarak, bu konuda tedbir uyguladıklarını dile getirdi.
Vatandaşa, proje için başvurduğu tarihten sözleşmesi imzalanıncaya kadar geçen sürede oluşan kur farklarını verdiklerini ifade eden Antalyalı, "Bu anlamda hiçbir mağduriyet yaşanmıyor. Kur sabit gidiyor. Dolayısıyla son dönemde çok bir enflasyon farkı oluşmayacağını öngörüyoruz." diye konuştu.
Antalyalı, Türkiye'nin IPARD I'de yüzde 99,4 fon kullanım oranıyla tüm aday ülkeler arasında birinci sırada yer aldığına dikkati çekerek, IPARD II'de de yüzde 99'un üzerinde bir fon kullanım oranını yakaladıklarını belirtti.
Zaman zaman bu projelerde amacına uygun olmayan kullanımlardan dolayı feshettikleri sözleşmeler olduğunu da ifade eden Antalyalı, 5 yıl izleme ve denetim gerçekleştirdiklerinin, kaynakların etkin ve verimli kullanılmasına çok önem verdiklerinin altını çizdi.
"Uluslararası finans kuruluşlarıyla görüşüyoruz"
Özellikle hayvancılık alanında teknoloji kullanımının verimlilik açısından çok anlamlı olduğuna işaret eden Antalyalı, bu kapsamda robotik sağım sistemleri, gübre sayıcı robotlar gibi teknolojik ekipmanların kaliteyi artırdığını bildirdi.
Antalyalı, akıllı tarım ve yapay zeka uygulamalarının bu kapsamda çok önemli olduğuna dikkati çekerek, iş gücünü azaltacak mekanik ve otomasyonla ilgili olan yatırımları da desteklediklerini vurguladı.
Antalyalı, gelecek yıl şubat ayının ortasında yıllık çağrı takvimi yayınlayacaklarını da belirterek, şunları kaydetti:
"Bu yıllık çağrı takviminde de vatandaşlarımız önceden projelerini hazırlama imkanı buluyorlar. Geçen yıl mart ayında yıllık bir çağrı takvimi yayınlamıştık ve kendileri 3-4 ay bir proje hazırlama süreci bulmuşlardı. IPARD III kapsamında 2025 yılı içerisinde yeni çağrılarımız olacak. Aynı zamanda kurumsal anlamda geleceğe yönelik vatandaşlarımıza daha fazla kırsal kalkınma yatırımlarına başvurmalarına imkan vermek üzere arayışlarımız devam ediyor. Uluslararası finans kuruluşlarıyla görüşüyoruz. Buna yönelik çalışmalar olgunlaştıktan sonra kamuoyuna açıklayacağız."
Muhabir: Mehmet Can Toptaş,Mustafa Çalkaya