Körfez bölgesinin önemli ülkelerinden 9 milyon 500 binlik nüfusa sahip BAE'nin Türkiye ile Nisan 1977'de başlayan diplomatik ilişkileri özellikle son yıllarda her alanda giderek güçleniyor.
Türkiye, zengin petrol yataklarının yanı sıra turizm ve yüksek teknoloji gibi alanlardaki yatırımlarıyla öne çıkan BAE'nin en büyük 10 ticari ortağı arasında yer alıyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Körfez turu kapsamında Suudi Arabistan ve Katar'ın ardından bugün BAE'yi ziyaret ediyor.
AA muhabiri, Türkiye ve BAE arasında son 2 yılda artan ziyaretlerin ikili işbirliği ve ortaklığa yansımalarını derledi.
Liderlerin yakın zamanda artan karşılıklı ziyaretleri
BAE ve Türkiye arasında özellikle Kovid-19 salgını sonrası ikili ilişkilerin her alanda güçlendirilmesi için yoğun bir diplomasi trafiği başladı.
Diplomatik ilişkilerin güçlendirilmesi için bu süreçte ilk ziyareti gerçekleştiren BAE Ulusal Güvenlik Danışmanı Şeyh Tahnun bin Zayid Al Nahyan oldu.
Al Nahyan, 18 Ağustos 2021'de Ankara'da Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüştü.
Uzun bir aradan sonra BAE Devlet Başkanı Şeyh Muhammed Zayid Al Nahyan da 24 Kasım 2021'de Ankara'ya resmi ziyaret gerçekleştirdi. Buna karşılık Cumhurbaşkanı Erdoğan 14 Şubat 2022'de Abu Dabi'de temaslarda bulundu.
BAE lideri Al Nahyan ve Erdoğan, geçen martta ise video konferans aracılığıyla bir zirve gerçekleştirdi.
Bu zirvenin ardından Al Nahyan, 10 Haziran'da "iki ülkenin stratejik ilişkilerini güçlendirme ve ekonomik ortaklıklarını ilerletme" amacıyla İstanbul'a geldi.
İki lider aynı günün akşamında Manchester City ile Inter arasında Atatürk Olimpiyat Stadı’nda oynanan UEFA Şampiyonlar Ligi final maçını izledi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 22 Haziran'da Abu Dabi'deki temasları kapsamında Al Nahyan ile bir araya geldi.
Erdoğan ise Al Nahyan'la İstanbul'daki buluşmasından yaklaşık 40 gün sonra bugün Abu Dabi'de temaslarda bulunuyor.
Türkiye'ye yatırım için 10 milyar dolarlık fon
Erdoğan ve Al Nahyan arasında son 2 yılda gerçekleşen karşılıklı ziyaretlere, imzalanan anlaşmalar damga vurgu.
Al Nahyan'ın Kasım 2021'deki ziyaretinde iki ülke arasında 10 anlaşma imzalandı.
Abu Dabi ve Ankara arasında, Kara Paranın Aklanması ve Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Bağlamında Mali Bilgilerin Değişimine İlişkin Mutabakat Muhtırası, Abu Dabi Liman Şirketi ile Türkiye Varlık Fonu arasında Mutabakat Muhtırası, Abu Dabi Menkul Kıymetler Borsası ile Borsa İstanbul arasında Mutabakat Muhtırası, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ile BAE Merkez Bankası arasında İşbirliğine Yönelik Mutabakat Zaptı gibi önemli anlaşmalar yapıldı.
Ayrıca, BAE, Kasım 2021'de, Türkiye'ye yatırım için 10 milyar dolarlık fon ayırdığını duyurdu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Şubat 2022'deki Abu Dabi ziyaretinde de yeni anlaşmalara imza atıldı. Bu ziyaret sırasında savunma sanayisi, sağlık, iklim değişikliği, sanayi, teknoloji, kültür, tarım, ticaret, ekonomi, kara, deniz taşımacılığı, gençlik, afet yönetimi, meteoroloji, iletişim ve arşiv alanında 13 anlaşma imzalandı.
Ticaret hacminin 40 milyar dolara çıkarılması hedefi
BAE ve Türkiye arasındaki petrol dışı ticaret hacminin her geçen yıl katlanarak artmasının temellerini atmak için Abu Dabi'de 3 Mart'ta "Türkiye-BAE Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması" imzalandı.
Ortaklık Anlaşması çerçevesinde BAE'de yaklaşık 25 bin, Türkiye'de ise 100 bin istihdam sağlanması hedefleniyor.
Türkiye'nin Abu Dabi Büyükelçisi Tugay Tunçer, 10 Haziran'da yaptığı açıklamada, 2022'de Türkiye-BAE arasındaki petrol dışı ticaret hacminin yaklaşık 19 milyar dolar olduğunu, iki ülkenin bunu 5 yılda 40 milyar dolara yükseltmek için çabaladığını söylemişti.
Açık kaynaklara göre iki ülke arasındaki petrol dışı ticaret hacmi 2021'de ise 13 milyar dolar civarındaydı.
BAE'nin Ankara Büyükelçisi Said Sani ez-Zahiri de dün AA muhabirine yaptığı açıklamada, "İki ülke arasındaki toplam petrol dışı ticaret, 2021'e göre yüzde 40, 2020'ye göre ise yüzde 112 artarak, 2022'de yaklaşık 19 milyar dolara ulaşırken, Türkiye'yi BAE'nin en büyük 10 ticaret ortağı arasında en hızlı büyüyen ortağı haline getirdi." ifadelerini kullanmıştı.
Deprem yardımları
BAE, 6 Şubat'taki Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından Türkiye'ye hızla yardım elini uzatan ülkeler arasında yer aldı.
BAE Devlet Başkanı Al Nahyan, 7 Şubat'ta yaptığı açıklamada, deprem nedeniyle Türkiye'ye 50 milyon dolar nakdi yardım yapılacağını duyurdu.
Devlet Başkanı Al Nahyan'ın annesi Şeyha Fatıma binti Mubarek de depremzedeler için 13 milyon 600 bin dolar yardımda bulundu.
Al Nahyan'nın talimatıyla 7 Şubat'ta başlatılan "Yiğit Süvari 2" operasyonu kapsamında Türkiye'ye 906 ton gıda, tıbbi malzeme ve çadırlardan oluşan 58 yardım uçağı gönderildi.
BAE ulusal hava yolu şirketi Emirates, Türkiye ve Suriye'deki depremzedelere acil yardım malzemesi ulaştırmak için Dubai'den İstanbul'a hava köprüsü kurdu. Deprem bölgesine 134 kişilik 3 arama kurtarma ekibi sevk edildi.
Abu Dabi, 13 Şubat'ta Gaziantep'te 4'ü yoğun bakım olmak üzere 54 yatak kapasiteli sahra hastanesi kurduğunu duyurdu. Hatay'da ise 200 yataklı bir mobil hastane inşa edildi.
Erdoğan, BAE Savunma Bakanlığı Müşterek Harekât Komutanlığı bünyesinde yer alan "Yiğit Süvari 2" ekibine, deprem bölgelerinde arama kurtarma çalışmaları için Türkiye Cumhuriyeti Fedakârlık Madalyası verdi.
Kültürel ilişkiler
İki ülke arasındaki işbirliğinin ivme kazandığı alanlardan biri de kültürel ilişkiler.
Türkiye ile BAE arasındaki diplomatik ilişkilerin kurulmasının 50. yıl dönümü ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 100. yılı dolayısıyla Türkiye, 32. Abu Dabi Uluslararası Kitap Fuarı'nın (ADIBF) "Onur Konuğu" oldu.
ADIBF'in onur konuğu olan Türkiye, Abu Dabi'de 22-28 Mayıs'ta düzenlenen fuarda Türkçeden Arapçaya çevrilen kitapları okuyucularla buluşturma fırsatı buldu.
Aynı zamanda ADIBF, Twitter hesabından paylaştığı bir video klip ile Türkiye'nin tarihi ve kültürel zenginliklerini sosyal medyada yüz binlerce kişiye ulaştırdı.
AA
