Şavşat’ta her hafta kurulan köy pazarı, hem üreticiler hem de ilçe halkı için önemli bir buluşma noktası. Ancak pazarcılar, yıllardır aynı sorunla karşı karşıya: üstü açık, korumasız bir alanda tezgâh açmak zorunda kalmak. Güneşin kavurduğu yaz günlerinde, yağmurun bardaktan boşanırcasına yağdığı sonbaharda ya da karla kaplı kış sabahlarında üreticiler, kendi imkânlarıyla hayatta kalmaya çalışıyor. Pazarcı Filiz Gümüş, bu duruma artık bir çözüm bulunmasını istiyor.
Filiz Gümüş, Şavşat’ın soğuk sabahlarından birinde erken saatlerde kurduğu tezgâhının başında şu ifadeleri kullandı:
“Yıllardır buradayım. Bizim tek derdimiz geçim. Ama bu şartlarda geçim değil, resmen savaş veriyoruz.”
Gümüş, her hafta pazarın aynı çileyle başladığını ve sona erdiğini vurgulayarak “Yağmur yağıyor, ürünlerimiz ıslanıyor. Güneş açıyor, sıcaktan sebzeler soluyor. Rüzgâr çıkıyor, çadırlarımız uçuyor. Kimi zaman insanlar yağmurdan kaçıp alışveriş yapmadan gidiyor. Hepsi bizim zararımız” dedi.
Köy pazarında satılan ürünler, bölge halkının kendi yetiştirdiği doğal mahsullerden oluşuyor. Organik domateslerden el yapımı pekmezlere, köy yumurtasından ballara kadar çeşit çeşit ürün tezgâhlarda yerini alıyor. Ancak bu emeğin hakkının alınabilmesi için pazarcılar, en azından korunaklı bir ortam istiyor. “Bizim istediğimiz öyle büyük şeyler değil” diyor Filiz Gümüş ve ekledi:
“Üstümüzü örtecek bir çatı. Rüzgârda uçmayacak sağlam yapılar. Vatandaş da biz de rahat ederiz.”
Gümüş, daha önce bu taleplerini belediyeye ve ilçe yöneticilerine ilettiklerini, ancak somut bir adım atılmadığını da sözlerine ekliyor. “Hep söz veriliyor ama değişen bir şey yok. Burası Şavşat, memleketin dört mevsimi bir günde yaşanıyor. Bu haliyle pazar, üreticiye değil zarara hizmet ediyor.”
Şavşat’ta geçimini pazardan sağlayanların çoğu kadınlardan oluşuyor. Evlerinin önündeki küçük bahçelerde yetiştirdikleri ürünleri satarak aile bütçesine katkı sunan kadınlar, sadece ekonomik değil, aynı zamanda sosyal olarak da bu pazarlar sayesinde ayakta kalıyor. Ancak bu ortamın daha sağlıklı, sürdürülebilir ve güvenli olması gerektiği aşikâr.
Filiz Gümüş’ün sesi belki tek başına yankılanıyor, ama aslında Şavşat köy pazarındaki tüm üreticilerin ortak sesi oluyor. Gümüş, “Bizim emeğimize sahip çıkılsın istiyoruz. Biz toprağa sahip çıktık ve üretim yaptık şimdi sıra yöneticilerde” dedi.
İlçede yapılacak küçük bir yatırımın, üretici ailelerin hayatına dokunacağı ve yerel ekonomiye katkı sunacağı gerçeği göz önünde bulundurulduğunda, kapalı bir pazar alanının gerekliliği daha da netleşiyor.