Şimşek, TGRT Haber'de katıldığı programda ekonomi gündemine ilişkin soruları yanıtladı.
Hayat pahalılığıyla mücadelenin en önemli gündem maddesi olduğuna işaret eden Şimşek, iki yıla yakın süredir uygulanan programın ana amacının enflasyonu kalıcı şekilde aşağı çekmek olduğunu söyledi.
Şimşek, yıllık enflasyonun 11 aydır aşağı yönlü olduğuna dikkati çekerek, son dönemdeki iç ve dış şoklara rağmen yıllık enflasyonun sınırlı da olsa düşüşe devam etmiş olmasının olumlu olduğunu bildirdi.
Enflasyonun düşmeye devam etmesini bekledikleri belirten Şimşek, "Bunun birinci sebebi, gecikmeli para politikası etkisi net şekilde ortaya çıktı. Para politikası, enflasyonun düşmesine katkıda bulunacak. Bu sene için hem maliye hem de gelirler politikası daha destekleyici nitelik kazanacak. Arz yönlü çabalarımız konut arzından tutun diğer bütün alanlara kadar yoğun şekilde sürüyor. Dolayısıyla sadece maliye politikası, para politikası üzerinden değil, aslında arz yönlü politikalarla da dezenflasyonist sürece katkı verecek önemli çabalar içerisindeyiz." diye konuştu.
"Hala hedeflerimize inanıyoruz"
Şimşek, enflasyonun 2023 sonunda yaklaşık yüzde 65 olduğunu, geçen sene 20 puan düşüşle yüzde 44'e indiğini anımsatarak, bunun önemli bir düşüş olduğuna işaret etti. Bu sene için hedeflerinin yüzde 20'li rakamlar olduğunu bildiren Şimşek, "Merkez Bankamızın enflasyon tahmin aralığı var, yüzde 19 ile yüzde 29 arası. Biz bu sene enflasyonun bu hedef tahmin aralığı içerisinde kalması ihtimalini oldukça yüksek görüyoruz, hala hedeflerimize inanıyoruz." ifadesini kullandı.
Şu anda enflasyonun yüzde 37,9 civarı olduğunu belirten Şimşek, temel mallarda enflasyonun ciddi şekilde düştüğünü, hizmet enflasyonunun ise yüksek seyrettiğini dile getirdi. Şimşek, enflasyonu nispeten yüksek tutan faktörlerden birinin hizmet enflasyonu olduğunu aktararak, burada da kira ve eğitimin ön plana çıktığına işaret etti. Temmuzdan itibaren eğitim ve kiralarda da normalleşme beklediklerini bildiren Şimşek, "Büyük resme baktığınız zaman yıllık enflasyonun 30'ların altına, 20'li rakamlara ineceğini öngörüyoruz. Para politikası sıkı. Gelirler ve maliye politikası daha destekleyici." değerlendirmesinde bulundu.
"Yönetilen ve yönlendirilen fiyatlarda Merkez Bankasının hedeflerine sadık kaldık"
Şimşek, bu sene yönetilen ve yönlendirilen fiyatlarda Merkez Bankası hedefine mümkün olduğunca sadık kaldıklarına işaret ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Kamunun etkilediği, belirlediği fiyatlarda Merkez Bankasının enflasyon hedefini, hedef patikasını önceliklendirdik. İçeride ve dışarıda yaşanan şoklarda enflasyonu ve programı önceliklendirdik. Bizim şu anda en büyük, en önemli gündemimiz hayat pahalılığıyla mücadeledir. Dolayısıyla bu programı kararlı bir şekilde uyguladık, uygulamaya devam edeceğiz. İlk yıl geçiş dönemiydi. İkinci yılda sonuç almaya başladık, rakamlar çok net. Önümüzdeki sene bu sonuçlar çok daha net bir şekilde ortaya çıkmış olacak ama bu senenin ikinci yarısında da benzer şekilde dezenflasyonun devam etmesini bekliyoruz."
"Yapıcı eleştirilere saygılıyız"
Ekonomi programına ilişkin eleştirilere de yanıt veren Şimşek, "Yapıcı eleştirileri rehber olarak gördük. Ama tabii toplumda ciddi bir polarizasyon var. Maalesef programa ilişkin siyasi veya ideolojik bakış açısıyla, hatta bazen saplantı düzeyindeki bazı değerlendirmeleri görüyoruz. Bu çerçevede onlara söyleyecek bir şeyim yok ama yapıcı eleştirilere saygılıyız." dedi.
Şimşek, programın hedeflerinden birinin cari açığın sürdürülebilir patikaya çekilmesi olduğuna işaret ederek, "Cari açıkta bunu başardık mı? Evet. Türkiye'nin dış kaynağa erişim sorunu vardı. Programın bir amacı da dış kaynağa erişimi iyileştirmekti. Burada da başarılı olduk mu? Çok net." diye konuştu.
Kur korumalı mevduat stokunda sürekli azalma olduğunu belirten Şimşek, "Türkiye, çok önemli bir koşullu yükümlülükten kurtuluyor. Geniş şekilde konuyu değerlendirebiliriz ama bu alanda ilerleme var. Sonuç alınıyor mu? Alınıyor. Arzuladığımız hızda mı, değil mi? Bunlar her zaman tartışılır. Bu tartışmaları faydalı görüyoruz." ifadesini kullandı.
Şimşek, enflasyonda belirleyici faktörler arasında petrol fiyatlarının da olduğuna işaret ederek, petrol fiyatlarında Orta Vadeli Program'daki varsayıma kıyasla önemli düşüş olduğunu anlattı.
Geçen iki yılda maliyet artışlarından kopuk fiyat artışı yapan firmalar olduğunu bildiren Şimşek, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Bu fiyat artışlarını bu dönem yapamayacaklar. Neden? Çünkü talep güçlüyken keyfi fiyat artışı yapmak kolay. Ama bugünkü koşullarda, yani iç talep zayıfken, firmaların fiyatlama gücü eskisi gibi olmayacak. Fiyat düşüşü bu seviyelerde çok istisnaidir. Çünkü hala manşet enflasyonun yüksek olduğu bir dönemdeyiz. Ama artış hızı yavaşlar. Zaten bizim de kastettiğimiz bu."
"Söylemlerini gerçekten samimi şekilde gözden geçirsinler"
Şimşek, Türkiye'nin son dönemde iki önemli şok yaşadığına, bu kapsamda İstanbul Büyükşehir Belediyesiyle ilgili sürece ve küresel ticarette yaşanan tarife gelişmelerinin etkisine işaret ederek, şunları kaydetti:
"Eğer programımız gerçekten bazılarının iddia ettiği gibi başarısız olsaydı, Türkiye iki büyük şoku -hem de neredeyse arka arkaya gelen bu şokları- böylesine sınırlı etkilerle atlatabilir miydi? Bu kadar kısa sürede, bu denli sert küresel dalgalanmalar karşısında hala direnç gösterebiliyorsak ve ben bugün burada programın etkisinin sınırlı kaldığını açık bir şekilde ifade edebiliyorsam, bazı arkadaşların artık son iki yıldır dile getirdikleri söylemleri samimiyetle gözden geçirmeleri gerekir.