Bazen omuz veya kürek kemiğinin hareketleri ile beraber öğütme, kütürdeme, çıtırdama veya kütleme sesleri oluşabilir. Bu sesler etraftaki kişilerce fark edilecek derecede şiddetli olabilir. Göğüs duvarı boyunca kayarken kürek kemiğinden ses gelmesine skapulotorasik krepitus veya kütleyen skapula (snapping scapula) denilir.
Konu ile ilgili açıklama yapan Fizyoterapist Berkant Ketenci yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı;
“Toplumumuzun büyük bir kesimi hayatının bir döneminde ya da sürekli olarak omuz hareketleri esnasında “Kütürdeme” duyduğunu ifade etmektedir. Bu durum çoğunlukla ağrısız olurken bazen şiddetli ağrı ile beraber olmaktadır. Kütürdemenin sebebine geçmeden önce omuz hareketlerinin nasıl gerçekleştiğine dair bilgi sahibi olursak kütürdemenin neyden kaynaklı olduğu konusu daha kolay anlaşılır olmaktadır.
Omuz hareketleri kürek kemiği yardımı ile birlikte gerçekleşmektedir. Kürek kemiklerimiz vücudumuza yumuşak dokularla bağlı olup omuz hareketlerinde ortaya çıkan her 1 derecelik harekette yarım derece de kürek kemiklerimiz hareket etmektedir. Kürek kemiğinin hareketi omuz hareket yönüne bağlı olarak aşağı-yukarı, öne-arkaya ve içe-dışa olacak şekildedir fakat gündelik hareketlerimizde sadece izole olarak aşağı-yukarı, öne-arkaya, içe-dışa olmayıp genellikle bu hareketlerin kombinasyonu şeklinde ortaya çıkmaktadır. Bu durum kürek kemiği çevresi kasların daha fazla yük altında kalmasına ve tendonların kemik ile daha fazla temas etmesine yol açmaktadır. Rotasyonel omuz hareketleri başta olmak üzere bir çok omuz hareketini yaptıran kaslar kürek kemiği çevresinden başlayıp omuz ve kola uzanmaktadır. Katettikleri mesafenin uzun oluşu ve kas kitlelerinin küçük oluşu büyük bir travma yaşamasak dahi sürekli kullanıma bağlı kas ve tendonlarda aşınmaya yol açıp omuz ve kürek kemiği çevresi şikayetlere neden olabilir.
Kürek kemiği çevresi en çok karşılaştığımız şikayetler arasında kulunç ağrıları ve omuz hareketleri esnasında gelişen kütürdeme bulunmaktadır. Yukarıda bahsettiğimiz mekanizmaya ek olarak tendonların kemik temasını engellemekle görevli olan “Bursa” dediğimiz yastıkçıklar travmalar sonucu ya da sık kullanım sonucu inflamasyona uğrayıp tendon hareketleri esnasında kütürdeme hissine yol açabilmektedir. Bursa inflamasyonlarına ek olarak tendonların kendileri de inflamasyona uğrayıp aynı şikayetlere yol açabilmektedir.
Yazımın başında da ifade ettiğim üzere bu his çoğunlukla ağrısız olup fizik tedavi ile düzelmektedir. Ağrılı olduğu durumlarda ileri tetkikler ile ameliyat gerekliliğine göre tedavi şekillenmektedir. Ameliyat gerektirmeyen durumlarda fizik tedavi noktasında manuel terapi teknikleri ile gergin kaslara yönelik gevşetme, kısalmış kaslara yönelik esnetme teknikleri ve kişiye özgü egzersiz programları ile bu şikayetlerden kurulmak mümkündür.
Detaylı bilgi ve değerlendirme için ofisimi ziyaret edebilirsiniz. Sağlıklı günler dilerim.”
Ali Eray ÇELİK
