Artvin Merkez’e bağlı Hamamlı Köyü’nde yer alan Dolishane Kilisesi, tarih ve mimarinin doğal güzelliklerle buluştuğu bir kültür hazinesidir. Artvin-Şavşat karayolu üzerindeki Berta Köprüsü mevkiinden kuzeybatıya doğru yaklaşık 6 kilometrelik bir yolculukla ulaşılabilen bu yapı, hem tarih meraklılarını hem de doğa tutkunlarını büyülemektedir. Belediye Başkanı Bilgehan Erdem, sosyal medyada yaptığı paylaşımda “Fotoğraf tutkunlarına ilham veren bir durak. Gün batımında taş duvarlara vuran ışıklar, unutulmaz kareler yakalamanızı sağlayacak” dedi.
Dolishane Kilisesi, kitabesinde yer alan bilgilere göre 10. yüzyılın ortalarında Bagratlı Kralı Sumbath tarafından inşa edilmiştir. Bu dönemde Gürcistan Krallığı’nın sınırları içinde yer alan Artvin, mimari ve sanatsal açıdan zengin bir kültürel yapıya ev sahipliği yapıyordu. Dolishane Kilisesi de bu zenginliğin bir yansıması olarak inşa edilmiştir. 17. yüzyılın sonlarına doğru kilise camiye çevrilmiş ve bir süre bu amaçla kullanılmıştır. Bu dönüşüm, bölgenin tarih boyunca farklı kültür ve dinlere ev sahipliği yaptığını göstermektedir.
Artvin Belediye Başkanı Bilgehan Erdem, sosyal medyada Dolishane Kilisesi’nin güzelliklerini öne çıkaran bir paylaşımda bulundu. Başkan Erdem, şu ifadeleri kullandı: “Dolishane Kilisesi, tarihin, mimarinin ve doğanın bir araya geldiği eşsiz bir nokta. Buraya gelen ziyaretçiler, tarihî bir yolculuğun yanında, Artvin’in benzersiz doğasını da deneyimleme fırsatı buluyor. Bu yapıyı korumak, tarihimize ve kültürel mirasımıza sahip çıkmak anlamına geliyor. Hepinizi bu eşsiz yapıyı ziyaret etmeye ve bu güzelliğin bir parçası olmaya davet ediyorum.”
Erdem ayrıca, Dolishane Kilisesi’nin korunması ve daha geniş kitlelere tanıtılması için sivil toplum kuruluşları ile birlikte çalışmalar yapılması gerektiğine dikkat çekerek, şu çağrıda bulundu:
“Artvin’in bu kültürel hazinesini gelecek nesillere aktarabilmek için restorasyon çalışmalarını hızlandırmamız gerekiyor. Bu kapsamda hem yerel halkımızın hem de sivil toplum kuruluşlarının desteğini bekliyoruz.”
Dolishane Kilisesi, bazilika planlı bir yapı olarak tasarlanmıştır. Dıştan 20,20 x 13,20 metre boyutlarındaki dikdörtgen planıyla dikkat çekerken, iç mekânda serbest haç planı tercih edilmiştir. Doğu cephesinde bulunan apsis ve pastoforion odaları, yapının mimari detaylarının özenle tasarlandığını göstermektedir. Güney cephesinde yer alan güneş saati ise yapının en dikkat çekici unsurlarından biridir. Bu eşsiz detay, dönemin bilimsel ve sanatsal anlayışını yansıtması bakımından oldukça değerlidir.
Kilisenin duvarları, taş işçiliğinin inceliklerini sergiler. Geometrik motifler ve bitkisel süslemeler, dönemin estetik anlayışını günümüze taşır. İç mekânda kullanılan serbest haç planı, hem dini bir sembolizm hem de yapısal estetik açısından etkileyicidir.
Hamamlı Köyü’nün içinde yer alan Dolishane Kilisesi, yalnızca tarihî dokusuyla değil, aynı zamanda çevresindeki doğal güzelliklerle de ziyaretçileri büyüler. Yemyeşil Artvin ormanlarının ortasında konumlanan kilise, huzurlu bir atmosfer sunar. Özellikle sonbahar mevsiminde ağaçların sarı, turuncu ve kırmızı tonlarına büründüğü manzara, burayı bir doğa harikasına dönüştürür.
Dolishane Kilisesi, tarihî bir yapı olmasının yanı sıra farklı kültürlerin bir arada var olduğu bir dönemin tanığıdır. Gürcistan Krallığı döneminde inşa edilen kilise, Osmanlı İmparatorluğu döneminde camiye çevrilerek farklı bir kimlik kazanmıştır. Bu çok katmanlı tarih, yapının hem yerel hem de evrensel bir değer taşımasını sağlar.
Bugün Dolishane Kilisesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından tescillenmiş bir kültür varlığı olarak koruma altındadır. Ancak yapının zamanla yıpranmaması ve gelecek nesillere aktarılabilmesi için daha kapsamlı restorasyon çalışmalarına ihtiyaç vardır. Bu kapsamda, hem yerel yönetimlerin hem de sivil toplum kuruluşlarının desteği büyük önem taşımaktadır.
Dolishane Kilisesi, tarih ve doğayı bir arada deneyimlemek isteyenler için ideal bir ziyaret noktasıdır. Bölgenin kültürel mirasını keşfetmek ve Artvin’in eşsiz doğasında huzurlu bir zaman geçirmek isteyen herkesin bu yapıyı ziyaret etmesi önerilir.
Artvin’e yolunuz düştüğünde, Dolishane Kilisesi’nin büyüleyici atmosferini deneyimlemek için Hamamlı Köyü’nü mutlaka ziyaret edin. Bu eşsiz yapı, geçmişin izlerini günümüze taşıyarak tarihe ve doğaya saygıyla yaklaşan bir anlayışın somut örneği olarak sizi bekliyor.
