Arhavi ve Hopa ilçeleri sınırları içinde yer alan Balıklı Tepeleri, tarihî ve kültürel mirasıyla dikkat çekiyor. 1915 yılında Osmanlı ve Rus kuvvetleri arasında gerçekleşen önemli muharebelerin yaşandığı bu alan, Pilarget Doğa ve yaşam Derneği müracaatları ile Erzurum Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun 31 Ekim 2023 tarihli ve 6123 sayılı kararıyla "Tarihî Sit Alanı" olarak ilan edildi. Ancak, bu önemli tarihî alanın korunması kararının hemen ardından, bölge madencilik ve HES projesi tehlikesiyle karşı karşıya.
Balıklı Tepeleri'nin "Tarihî Sit Alanı" olarak tescil edilmesiyle, alanın tarihî ve kültürel değerlerini korumak amacıyla çeşitli koruma ve kullanım koşulları alınan karar ile şu şekilde belirlendi:
Tarihî sit alanı olarak belirlenen yerlerde yeni imar planları ve uygulamalar, alanın tarihî ve kültürel dokusunu bozmayacak şekilde yapılacak. İnşai ve fiziki müdahaleler, silueti bozacak veya tahribata yol açacak şekilde olmayacak.
Alanın çevre düzenlemesi ve koruma planları, ilgili kurumların uygun görüşleri alınarak yapılacak.
Alanın tescilinden önce doğal dengeyi bozan uygulamaların rehabilitasyonu sağlanacak.
Alan içinde yer alan orman alanlarında gerekli çalışmalar, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yürütülecek.
Alanda zorunlu altyapı uygulamaları ve bu uygulamalar kapsamında yapılacak düzenlemeler, ilgili projelerle birlikte koruma altına alınacak.
HES Projeleri, taş ocakları, derelerin beton kanala alınması ve maden projeleriyle gündeme gelen Arhavi Pilarget vadisi Balıklı, Sefail ve Üçırmak Dereleri üzerinde AB Enerji Elektrik Üretim Limited Şirketi tarafından kurulması planlanan ‘Saka I-II Regülatörü ve HES Projesi tehlikesi bulunuyor.
Bu durum, tarihî ve kültürel değerlerin yanı sıra doğal yaşamı da tehdit ediyor. Madencilik ve HES projesi faaliyetlerinin başlaması, bölgenin ekosistemine zarar verebilecek, tarihî alanların tahrip olmasına yol açabilecek ve yerel halkın yaşam kalitesini düşürebilecek nitelikte.
Balıklı Tepeleri, Osmanlı ve Rus kuvvetleri arasında 7-13 Mart 1915 tarihlerinde yaşanan muharebelerin merkezi olarak tarihî bir öneme sahip. Bu alan, sadece Artvin’in değil, Türkiye’nin de önemli tarihî alanlarından biri olarak biliniyor. Bu nedenle, bölgenin korunması, gelecek nesillere bırakılacak tarihî ve kültürel miras açısından büyük önem taşıyor.
Arhavi halkı, tarihî ve kültürel mirasın korunması ve doğal yaşamın devamlılığı için yetkilileri daha dikkatli olmaya çağırıyor. Balıklı Tepeleri'nin tarihî sit alanı ilan edilmesi sevindirici bir gelişme olsa da, madencilik ve HES projesi faaliyetlerinin bu koruma alanını nasıl etkileyeceği merak konusu olmaya devam ediyor. Tarihî ve kültürel değerlerin yanı sıra, bölgenin doğal yapısının da korunması gerektiğini belirten halk, yetkililerden daha fazla şeffaflık ve dikkat bekliyor.
Arhavi halkı, Balıklı Tepeleri'nin tarihî ve doğal değerlerinin korunması için mücadele ediyor.