İş ve günlük hayatımızda ayak sağlığının yerinde olması çok önem taşır. Ayak sağlığımızı dikkat etmemizde oldukça basittir. Ayakta oluşan bir rahatsızlık ayaktan, bele kadar birçok ağrıya neden olur ya da nasır, mantar gibi rahatsızlıklar oluşabilir. Ayak yanı konusunda oldukça açık yapıda bir uzuvdur.
Fizyoterapist Berkant Ketenci, ayak ve ayak bileğinin görevleri hakkında önemli bilgiler verdi. Ketenci, düztabanlılık ve yüksek tabanlılık hakkında açıklamalarda bulunarak “Ayak tabanı bu görevleri yerine getirebilmek için özelleşmiş ve ayakaltını “ark” adı verilen yapılar ile sarmalamıştır. Toplamda; medial longitudunal, lateral longitudunal ve transvers olmak üzere 3 adet olan ayak arkları birçok kas ve ligamanın katılımıyla oluşmaktadır. Bu arkların yerden yüksekliğinin az olması düztabanlılık (Pes planus) olarak adlandırılırken ark yüksekliğinin fazla olması durumu ise yüksek tabanlılık (Pes kavus) olarak adlandırılır” şeklinde konuştu.
Ketenci yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı;
“Ayak-ayak bileğinin temel görevleri; gövdenin yer ile temasını gerçekleştirmek ve vücut ağırlığını yere doğru bir şekilde aktarabilmektir. Bu bağlamda yer ile temasın gerçekleştiği kısım olan ayak tabanı oldukça önem arz etmektedir. Ayak tabanı bu görevleri yerine getirebilmek için özelleşmiş ve ayakaltını “ark” adı verilen yapılar ile sarmalamıştır. Toplamda; medial longitudunal, lateral longitudunal ve transvers olmak üzere 3 adet olan ayak arkları birçok kas ve ligamanın katılımıyla oluşmaktadır. Bu arkların yerden yüksekliğinin az olması düztabanlılık (Pes planus) olarak adlandırılırken ark yüksekliğinin fazla olması durumu ise yüksek tabanlılık (Pes kavus) olarak adlandırılır.
Ayak yapısındaki herhangi bir bozukluk yürüyüş paternini olumsuz etkilediği kadar diz, kalça ve omurga üzerine de anormal yük aktaracağı için bu bölgelerde de deformasyon ve ağrılara sebep olabilmektedir.
Duysal ve proprioseptif açıdan taban yüksekliği oldukça önem arz etmektedir. Ayak tabanından normal anatomide yük alması gereken bölgeler yük almayıp, yapısal değişikliğe bağlı olarak yükü farklı taban bölgesine aktardığı zaman yürüyüş ve buna bağlı diğer eklem yapılara deformasyona uğramaktadır.
Tanı koyma aşamasında ileri vakalar göz ve fiziki muayene ile ayırt edilebilirken aksi durumlarda taban ve yürüyüş analizi, taban bası ölçümleri gibi yöntemlerden de faydalanmaktayız.
Bu gibi durumlarda uzman hekim muayenesinin ardından mutlaka fizyoterapist eşliğinde kişiye özgü planlanmış egzersiz programları uygulanmalı ve gerekli durumlarda uygun tabanlık kullanımı sağlanmalıdır.
Tedavi anlamında arkı destekleyen yapılarda gergin ve görece kuvvetsiz kısımlara odaklanıp, eklem üzerinde gelişen hareket kusurlarına yönelik mobilizasyonlar uygulamaktayız. Klinik süreci ev egzersizleri ve kişiye uygun tabanlıklar ile desteklemekteyiz.
Detaylı bilgi ve değerlendirme için ofisimi ziyaret edebilirsiniz, sağlıklı günler dilerim.”
Ayşe ÖZDER
