Zengin bitki örtüsü, bozulmamış doğası, gölleri, şelaleleri ve milli parklarıyla adından söz ettiren Artvin, anıt ağaç zenginliğiyle de dikkati çekiyor.
Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aydın Tüfekçioğlu, 'Sakin şehir' ünvanlı Şavşat ilçesinin Yoncalı köyünde geçmiş yıllarda yaptıkları çalışmalarda yaklaşık 11 asırlık olduğunu belirledikleri armut ağacında incelemelerde bulundu.
Prof. Dr. Tüfekçioğlu, AA muhabirine, kentin anıt ağaçlar bakımından dünyanın en zengin bölgelerinden biri olduğunu söyledi.
Tüfekçioğlu, Artvin genelinde tespit ettikleri dört anıt ağacın, çap ve yaş olarak sınıflarında dünyada ilk sırada yer aldığını literatür taramasıyla belirlediklerini vurguladı.
Araştırmalar sonucu yaklaşık 1100 yaşındaki armut ağacının sınıfında dünyanın en yaşlı ve en geniş çaplı ağacı olduğunu tespit ettiklerini anlatan Tüfekçioğlu, 'Artvin anıt ağaçlar bakımından oldukça zengin bir ilimiz. Yaptığımız çalışmalar, dört anıt ağacımızın dünya şampiyonlar liginde olduğunu gösteriyor. Şavşat Sarıçay Yaylası'nda tespit ettiğimiz sarıçam da sınıfında dünyanın en büyük çaplı sarıçamı, 2,2 metre çapa sahip.' diye konuştu.
Tüfekçioğlu, Murgul ilçesinde daha önce Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünce 'Tabiat Anıtı' olarak tescillenen kayın bulunduğunu dile getirerek, şöyle devam etti:
'Çalışmalarımızda bu ağacın da dünyanın en büyük çaplı doğu kayını olduğunu gördük, yaklaşık 3 metre çapa sahip. Doğu kayını 800 ila bin yaş aralığında. Yeni tespit ettiğimiz Murgul Kabaca Vadisi'ndeki doğu ladini var. Bu da yine dünyanın en büyük çaplı doğu ladini, 2,1 metre çapı var. Bin yaşında olduğunu düşündüğümüz bir ağaç.'
Anıt ağaçlar bakımından Artvin'in zengin bir şehir olduğunu yineleyen Tüfekçioğlu, ormanlık alanın fazlalığı, nüfusun azlığı ve ağaçları koruma kültürüne sahip toplumun bu zenginlikte etken olduğunu ifade etti.
- 'Anıt ağaçları kitaplaştırıyoruz'
Prof. Dr. Aydın Tüfekçioğlu, sınıfında dünyanın ikinci en büyük çaptaki armut ağacını ise Şavşat'a bağlı Tepeköy köyünde tespit ettiklerini belirterek, 'Artvin'deki bütün anıt ağaçları bir kitapta toplayarak gelecek nesillere aktarmak istedik. Anıt ağaçları kitaplaştırıyoruz. Çalışmamızı tamamladık, 150 civarında anıt niteliğinde ağaç kitabımızda yer alıyor. Yakında baskıya girecek.' bilgisini verdi.
Kitabın yayımlanmasının ardından verilerin Artvin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü yetkililerine teslim edileceğini dile getiren Tüfekçioğlu, tescil sürecinin kurum tarafından yürütüleceğini kaydetti.
Ağaçların korunması için ziyaretçilerin dikkatli olması gerektiğinin altını çizen Tüfekçioğlu, 'Ağaçların çok yakınına yaklaşılmamalı. Toprağın sıkışmasıyla köklerde oksijensiz ve susuz kalma durumları oluştuğunda ağaç kuruyabiliyor. Gerekli önlemlerin alınması lazım.' ifadelerini kullandı.
Tüfekçioğlu, anıt ağaçların yalnızca turizm değil, bilimsel açıdan da büyük değer taşıdığını söyledi.
Anıt ağaçların üstün genlere sahip olduğunu belirten Tüfekçioğlu, şu değerlendirmede bulundu:
'İklim değişikliği sürecinde bazı türler yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalacak. Bu ağaçlar, genetik olarak üstün yapıya sahip olduklarından dolayı öne çıkacak. Bu nedenle korunmaları, genlerinin çoğaltılması ve gelecek kuşaklara aktarılması çok önemli.'
- 'Ağacı görmek için son yıllarda çok gelen giden oluyor'
11 asırlık armut ağacının bulunduğu arazinin sahibi 83 yaşındaki Gülizar Altun, 'Kaynatam derdi ki 'Bu ağaç atamızdan, dedemizden bize kaldı.' Ağacı görmek için son yıllarda çok gelen giden oluyor.' dedi.
Altun, bugüne kadar armut ağacını koruduklarını, bundan sonra da koruyacaklarını ifade etti.
Ağacın meyvelerini köy sakinleriyle de paylaştıklarını dile getiren Altun, böyle bir ağaca, mirasa sahip olmanın mutluluğunu yaşadığını sözlerine ekledi.
